Nuôi cá chạch lấu sinh sản- quy trình ấp trứng tới con giống

Mặc dù phong trào nuôi cá chạch lấu thương phẩm thương phẩm phát triển, phổ biến rộng rãi. Tuy nhiên, nhận thấy khi áp dụng nghề này, bà con thường chọn nguồn giống trong tự nhiên là chủ yếu. Do đó kích cỡ con giống đôi khi không đều, nảy sinh vấn đề con lớn, con nhỏ chung một bể, con lớn tranh ăn, cấu xe con nhỏ. Vì vậy mà trong quá trình nuôi, tỷ lệ sống của cá chạch lấu còn quá thấp. Nhận thấy được vấn đề trên, trại cá giống Quang Nguyên với nhiều năm kinh nghiệm hướng dẫn bà con chi tiết, cụ thể cách nuôi cá chạch lấu sinh sản. Mời bà con cùng khám phá trong bài viết dưới đây!

Nuôi vỗ cá bố mẹ thành thục sinh sản

Cá được nuôi vỗ trong bể xi măng hoặc trong ao đất. Cụ thể như sau:

Để nuôi vỗ, bà con sử dụng ao đất với diện tích khoảng 800 – 1000 m2. Để thả cá vào ao nuôi, bà con cần tiến hành tát cạn nước trong ao. Sau đó bón vôi khoảng 7 – 10kg/100m2. Cuối cùng là phơi đáy trong nắng từ 2 đến 3 ngày. 

Để cấp nước vào ao, bà con nên sử dụng lưới lọc đến mức 1,2 – 1,5m. Đồng thời có thể sử dụng ống nhựa tối thiểu Ø60 mm để thả xuống đáy ao. Hoặc bà con cũng có thể sử dụng những loại chà không chứa tinh dầu như tre, trúc có ở ngoài tự nhiên. Tuy nhiên, để đảm bảo môi trường sống cho quá trình nuôi vỗ, bà con cần rửa sạch chà bằng nước pha với muối hột. Mục đích là để tạo nơi trú ẩn cho cá chạch lấu.

Mật độ nuôi vỗ được khuyến khích là 5kg cá bố mẹ cho 100m2. Bà con lưu ý thường xuyên thay nước theo thủy triều theo tần suất 2 lần/ tháng.

Còn đối với nuôi vỗ trong mô hình bể xi măng. Kích thước bể theo tỉ lệ 4m x 6m, với chiều cao 1,2m. Bà con lưu ý nên làm sạch bể bằng cách dùng nước vôi loãng để tẩy trùng, sát khuẩn. Tiếp theo, bà con cấp nước vào bể nuôi với độ sâu khoảng 1m. Tương tự như với mô hình ao đất, bà con cũng sử dụng ống nhựa tối thiểu Ø60 mm hoặc sử dụng chà không tinh dầu như tre, trúc để thả xuống đáy bể. Thả cá chạch lấu xuống với mật độ 0,2 kg/m2. Đồng thời, bà con cũng lưu ý thay nước mỗi ngày với tỷ lệ 50% thể tích nước bể.

Để nuôi vỗ cá chạch lấu, bà con cho chúng ăn những loại như cá tạp, ốc, tép,… Bên cạnh đó, bà con cũng có thể cho chúng ăn thêm trùn chỉ. Mỗi ngày cho cho chúng ăn 2 buổi. Trong đó, bà con nên tiến hành cho ăn vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát, tránh cho ăn những lúc trưa nắng nóng. Khẩu phần ăn rơi vào khoảng từ 5 – 7% so với trọng lượng cơ thể. Thời gian hợp lý nhất để nuôi vỗ cá chạch lấu là bắt đầu vào tháng 2 mọi năm. Nuôi cá chạch lấu sinh sản sau 4 đến 5 tháng. Mùa vụ sinh sản của chúng bắt đầu từ tháng 5 – 8. Trong đó, tập trung nhất là vào tháng 6 – 7.

Tiêu chí về cá bố mẹ thành thục cho đẻ

Để lựa chọn được giống bố mẹ khỏe mạnh, bà con cần lưu ý những đặc điểm cơ bản sau:

• Đối với con cái: bụng mềm, phình to. Nếu quan sát kỹ, bà con sẽ thấy bên ngoài, chỗ 2 bên lườn bụng của chúng có hình buồng trứng hiện lên rõ ràng. Sử dụng que thăm trứng để thấy trứng. Nếu thấy trứng có màu vàng nhạt, đường kính trứng trung bình khoảng 1,96mm 
• Đối với con đực: Bà con sử dụng tay để vuốt nhẹ phần lườn bụng, sau di chuyển tay đến sát lỗ hậu môn. Nếu thấy sẹ có màu trắng đục chảy ra từ phần hậu môn thì là dấu hiệu cho thấy con đực giống tốt, khỏe mạnh.

Tiến hành cho cá chạch lấu đực cái tham gia sinh sản theo tỷ lệ 1/1 hoặc 2/1

Tiêm kích dục tố

Sử dụng kích dục tố và chất kích thích sinh sản

Trong sinh sản nhân tạo, người ta thường tiêm cho cá một trong hai loại là HCG (Human Chorionic Gonadotropin) và LH-RHa (Luteneising Hormone–Releasing Hormone Analogue) + DOM (Domperidone).

Trong đó, với thuốc HCG có thể dùng riêng lẻ mà không cần đến sự kết hợp với thuốc nào khác. Đặc biệt có tác dụng vô cùng tốt để kích thích con giống sinh sản. Theo nghiên cứu, người ta nhận thấy cá chạch lấu sau khi được tiêm thuốc có tỷ lệ rụng trứng, thụ tinh, hay tỷ lệ nở đạt tỷ lệ cao và ổn định. Đi đôi với chất lượng là giá thành khá cao. Vì vậy, tùy thuộc vào điều kiện của mỗi hộ dân mà có sự chọn lựa khác nhau.

Liều lượng kích dục tố và chất kích thích sinh sản

Đối với con cái: 

• Nếu sử dụng thuốc HCG: 5.200 UI/1kg
• Nếu sử dụng thuốc LH-RHa: 150 μg + 10mg DOM/kg

Đối với con đực:

• Cả HCG và LH – RHa đều sử dụng liệu lượng bằng ⅓ tổng số liều lượng tiêm cho cá cái.

Số lần tiêm: 

Đối với HCG: 

• Cá cái: tiêm 3 lần. Liều lượng mỗi lần tiêm có sự khác nhau. Cụ thể: lần 1 là 400 UI, lần 2 là 1.200 UI và lần 3 là 3.600 UI HCG/ kg. Thời gian mỗi lần tiêm cũng không giống nhau. Lần hai tiêm sau lần một là cách 1 ngày. Lần 3 tiêm sau lần hai là cách từ 6 – 8 tiếng.
• Cá đực: Lần tiêm đầu tiên của cá đực cùng thời điểm với lần tiêm thứ 3 của con cái. Liều lượng sử dụng thuốc kích dục tố là bằng ⅓ so với tổng liều lượng của con cái được tiêm. 

Đối với LH-RHa: Cả cá đực và cái đều chỉ được tiêm một lần.

Chọn tiêm cho cá chạch lấu ở phần gốc vây lưng của chúng.

Điều kiện tốt nhất khi tiêm cho cá chạch lấu là trong môi trường nhiệt độ nước khoảng 28 – 30 độ C. Còn thời gian thuốc có hiệu ứng là sau khi tiêm khoảng 18 đến 24 tiếng.

Kỹ thuật gieo tinh nhân tạo

Lấy trứng và sẹ

Để lấy trứng và sẹ của cá, bà con sử dụng tấm vải mềm để bắt nhẹ nhàng. Sau đó bịt lỗ sinh dụng của cá cái bằng ngón tay cái. Sau đó quấn quanh thân cá bằng tấm vải mềm đã chuẩn bị. Tuy nhiên, bà con lưu ý là không quấn hết, nên để hở lỗ sinh dục. Mục đích quấn thân cá bằng vải mềm là để nước ở bụng và đuôi cá được thấm khô. 

Tiếp đến, bà con giữ đầu cá chạch lấu sao cho cá hướng lên phía trên. Tay vừa bịt lỗ sinh dục cá lúc nãy giờ mở ra. Dùng tay vuốt nhẹ vào thành bụng. Lúc này trứng cá sẽ chảy ra từ từ. Bà con chuẩn bị tô/ bát sạch để hứng trứng. Mỗi cá cái, trứng đều được bỏ vào bát/ chén riêng với mục đích để tiện theo dõi. Sau khi trong chén/ bát đã có trứng của con cái, bà con tiếp tục vuốt sẹ vào bát/ chén vào trong đó. Thao tác vuốt sẹ của con đực cũng tương tự như với con cái.

Gieo tinh

Tiếp đến bước gieo tinh, bà con sử dụng lông cánh gà rồi khuấy đều trứng và tinh dịch. Sau khoảng 2 đến 3 phút, bà con cho vào nước sạch và tiếp tục khuấy tiếp. Đến khoảng 5 phút sau, bà con rải trứng sao cho chúng đều dính vào khung lưới làm giá thể áp. Mật độ rải là 1.500 trứng/ khung 30cm x 30cm.

Kỹ thuật ấp trứng

Trong kỹ thuật nuôi cá chạch lấu sinh sản, khâu ấp trứng hết sức quan trọng. Mỗi bể ấp trứng nên có thể tích 4m2. Với thể tích này, bà con có thể tiến hành áp dụng cho 15 – 18 khung trứng. Nên treo các khung trứng theo kiểu dựng đứng, hàng dọc quanh thành bể. Đồng thời luôn cho nước liên tục chảy nhẹ vào bể, kết hợp sử dụng với sục khí. Lưu ý khi cho nước vào bể, bà con phải chắc chắn đảm bảo nước đã qua xử lý. Tức là nước đã được lọc qua bằng vải mịn, hoặc vải cát đều được. Với mục đích là để hạn chế, ngăn chặn sinh vật và địch hại. 

Thu cá bột sau khi trứng nở

Ấp trong 48 – 60 tiếng trong môi trường nhiệt độ nước khoảng 28 – 30 độ C. Lúc này trứng sẽ nở ra thành cá bột. Cá bột sau khi nở sẽ tự động rời khỏi khung lưới và nằm ở dưới đáy bể. Bà con lúc này nên thu cá bột để chuyển chúng sang một bể ương khác. 

Ở bể ương khác, bà con vẫn chuẩn bị giá thể với mục đích cho cá bột bám. Vì loài này đặc tính rất thích chui rúc, nên chuẩn bị giá thể sẽ tạo điều kiện tốt nhất cho cá bột sinh trưởng và phát triển. Cá bột bám vào giá thể, sinh sống bằng noãn hoàng trong 4 ngày đầu tiên từ khi qua bể ương mới. Tuy nhiên, kể từ ngày thứ 5 trở đi, cá bột đã không còn sống bằng noãn hoàng. Chúng vẫn bám vào giá thể nhưng có phần di chuyển nhanh hơn. Đồng thời chúng cũng biết tìm nguồn thức ăn từ bên ngoài. Cá bột lúc này đã có sự phát triển từ cá bột lên cá giống. 

Lời kết

Với những chia sẻ trên, trại cá giống Quang Nguyên rất vui vì đã cung cấp đến bà con thông tin hữu ích để nuôi cá chạch lấu sinh sản. Những bước làm chi tiết, cụ thể cũng đã được bật mí trong bài viết này. Vì vậy chúc bà con mau sớm thành công!

SĐT: 0328180373

Fanpage: https://www.facebook.com/traicagiongQuangNguyen

Website: https://traicagiong.com/